تعریف استیل
استیل در حقیقت آلیاژی از آهن بوده که با کمتر از 2 درصد کربن تشکیل شده است؛ همچنین استنلس استیل نوعی فولاد آلیاژی است که درصد عناصر نیکل و کروم آن نسبت به بقیه عناصر تشکیل دهنده آن بالاتر است به طورکلی اگر میزان کروم فولاد از 5/10 درصد بیشتر باشد آن را استیل استنلس می‌نامند. این مقدار کروم باعث می‌شود که هنگام خوردگی لایه نازکی روی فولاد تشکیل شود و همین لایه باعث جلوگیری از خوردگی‌های بعدی می‌شود و عملا باعث ترمیم خوردگی می‌شود. پنج دسته اصلی از فولادهای زنگ نزن وجود دارد که عمدتا توسط ساختار کریستالی (بلورین) انها طبقه بندی می‌شوند.
فولادهای زنگ نزن استنیتی (austenitic)
فولادهای زنگ نزن استنیتی بزرگترین خانواده از فولاد زنگ نزن یا ضدزنگ است، که حدود دو سوم از تولید فولاد ضد زنگ را به خود اختصاص می‌دهد کلا شامل پنج دسته می‌باشند :
- معمولی
- ترکیب پایدار
- کم کربن
- پرازت
- پر الیاژ
فولادهای زنگ نزن استنیتی را میتوان به دو زیرگروه سری 200 و سری 300 نیز تقسیم کرد.
سری 200
این سری از فولادها حاوی نیتروژن اضافی هستند تا فاز استنیتی را پایدارتر کرده و بتوان خواص استحکام بالای مورد نیاز برخی کاربردها را تامین کرد از مس نیز برای افزایش پایداری فاز استنیتی و همچنین افزایش خواص کارسرد در این سری فولادها استفاده می‌گردد ؛استفاده از نیتروژن باعث شده که استحکام تسلیم سری 200 نسبت به سری 300 نزدیک به 50% بیشتر باشد اما از طرفی به دلیل میزان نیکل کمتر مقاومت به خوردگی بالایی ندارند.
سری 300
فولادهای زنگ نزن سری 300 فولادهای الیاژ کروم- نیکل هستند ، که تقریبا تمام ریز ساختار استنیتی ان به دلیل وجود نیکل می‌باشد.
معروف‌ترین گرید ان فولاد زنگ نزن 304 است که با نام فولاد 8/18 یا 10/18 نیز شناخته می‌شود که در ان 18% کروم و 8 یا 10% نیکل استفاده می‌شود.
دومین فولاد زنگ نزن استنیتی پرکاربرد فولاد 316 می‌باشد، افزودن 2% مولیبدن به ان باعث شده که این فولاد مقاومت به خوردگی در برابر اسید و مقاومت به خوردگی ناحیه ای توسط یون‌های کلر بیشتری از خود نشان دهد.
فولادهای زنگ نزن اهنی (Ferritic)
فولاد زنگ نزن اهنی دارای یک ریز ساختار فریتی مانند فولاد کربنی است که یک ساختار کریستالی مکعبی مرکز-بدنی محسوب می‌شود و حاوی 10.5 تا 27 درصد کروم و مقدار بسیار کمی نیکل یا بدون نیکل است. این فولادها مانند فولاد کربنی مغناطیسی هستند. فولاد زنگ نزن فریتی سری 400 به گروههای زیر تقسیم می‌شوند.
سری 410: مقاوم در برابر سایش است اما در برابر خوردگی مقاومت کمی دارد.
سری 420: گرید مخصوص کارد و چنگال قابلیت پولیش خوبی دارد.
سری 430: قسمت اعظم استیلهای طرحدار با گرید 430 بگیر می‌باشد این گرید قابلیت شکل‌پذیری خوبی در درجه حرارت کم دارد و مقاوم در برابر خوردگی است و به علت عناصر الیاژی کمتر قیمت کمتری نسبت به گروه استیل سری 300 دارد.
زنگ روی استیل سری 430
فولاد زنگ نزن مارتنزیتی
فولاد زنگ نزن ماتنزیتی طیف وسیعی از خواص را ارائه می‌دهد و به عنوان فولاد زنگ نزن مهندسی، فولاد زنگ نزن ابزاری و فولاد مقاوم در برابر خزش استفاده می‌شود.
فولاد زنگ نزن دوپلکس
این نوع فولاد دارای میکروساختار ترکیبی استنیتی و فریتی است که هدف ان معمولا تولید ترکیب 50/50 است، اگرچه در الیاژهای تجاری این نسبت می‌تواند 60/40 باشد. فولاد ضدزنگ دوپلکس در مقایسه با فولاد ضدزنگ استنیتی تقریبا دو برابر استحکام دارد.
نکته: فولاد دوپلکس نوعی دیگر از استیل می‌باشد که بین 19 تا 28 درصد کروم و تا 5% مولیبدن دارد گزینهی خوبی برای قطعات در معرفی خوردگی ناشی از اب است.
فولادهای زنگ نزن رسوب سخت شونده
فولادهای زنگ نزن رسوب سخت شونده مقاومت به خوردگی در حدود فولادهای استنیتی دارند، اما میتوان انها را توسط فرایند سخت کاری رسوبی( که سخت کاری ذره ای نیز نامیده می‌شود) سخت کاری کرد. معروف‌ترین گرید ان ph17-4 است که تقریبا 17 درصد کروم و 4 درصد نیکل دارد.
کاربرد فولادهای زنگ نزن
فولادهای زنگ نزن استنیتی
اصلی‌ترین کاربرد انها در مخازن ذخیره مواد غذایی و بهداشتی و بیمارستانی می‌باشد. این دسته از فولاد زنگ نزن متریال استاندارد در ساخت تجهیزات شیمیایی و قاشق و چنگال و لوازم اشپزخانه می‌باشد.
سری 304 و 304L
فولاد 304 متداول ترین فولاد زنگ نزن مورد استفاده است از این فولاد برای انواع کاربردهای خانگی و صنعتی از قبیل تجهیزات حمل مواد غذایی و فراوری مواد غذایی ،پیچ‌ها ،اجزا و قطعات ماشین الات استفاده می‌شود. مقاومت خوب در برابر خوردگی اتمسفریک و زنگ زدگی از ویژگی‌های این فولاد است نوع کم کربن این فولاد یعنی 304L در حالت ماکزیمم فقط حاوی 0.03% کربن است که باعث می‌شود از حساس شدن فولاد (رسوب کاربید در مرز دانه ها) در هنگام جوشکاری جلوگیری گردد و به همین دلیل اگر نیاز به جوشکاری باشد باید از نوع 304L استفاده گردد.
سری 316 و 316L
خواص مکانیکی بهتر از فولاد 304 و321 و مقاومت به خوردگی بهتری نسبت به عواملی مانند اسیدهای چرب در دماهای بالا و محلول‌های ملایم اسید سولفوریک.
*حرف L نشانه Low carbon بوده بیانگر ان است که مقدار الیاژ به کمتر از 0.03% کاهش پیدا کرده است این مقدار کم کربن باعث می‌شود بعد از عملیات جوشکاری همچنان لایه اکسید محافظتی روی سطح حضور داشته باشد.
فولادهای زنگ نزن اهنی
فولادهای 11% کروم در ساخت اگزوز خودروها استفاده می‌شود. گریدهای 17% کروم ان برای ساخت تجهیزات خانگی کاربرد دارد. گریدهای 29% کروم ان مقاومت بسیار بالایی به خوردگی دارد و در اب‌های شور دریا کاربرد دارد.
سری 430 و 439
برای مبدل‌های حرارتی ،تانکرهای اب گرم ،کندانسورها و اجزای کوره‌ها استفاده می‌شود.
سوال: ایا استنلس استیل ها جذب آهن ربا می‌شوند؟
همانطور که در بالا گفته شد استیل ضد زنگ به دلیل دارا بودن نیکل جذب اهن ربا نشده در صورتی که سری 400 ان به دلیل عدم وجود نیکل توسط اهنربا جذب خواهد شد.
استنلس استیل در اشکال مختلف به صورت ورق ،میله ،لوله و رول تولید می‌شوند.
خواص کلی استنلس استیل میتوان به طور مختصر نام برد
- مقاوم در برابر خوردگی
- ظاهر جذاب
- مقاوم در برابر حرارت
- قابل بازیافت
- عمرطولانی و مفید در مقیاس با هزینه پرداختی
بازرگانی نجومی با سابقه طولانی و درخشان سال هاست در مشهد فعالیت دارد. ارسال انواع آهن الات با بالاترین کیفیت به سراسر کشور.
جهت اطلاع از قیمت روز اهن الات تماس بگیرید.